Η ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΦΑΣΙΑΝΟΥ ΜΑΣ ΞΕΝΑΓΕΙ ΣΤΟ ΑΤΕΛΙΕ-ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΚΕΠ

Η Βικτώρια Φασιανού μας ξεναγεί στο ατελιέ-κατοικία του Φασιανού στην Κέα: Η εμπειρία της επίσκεψης, ένας ύμνος στην απλότητα της ύπαρξης.

<< Με τον τρόπο της ζωής του στο ατελιέ, ήθελε να περάσει το μήνυμα ότι ο πλούτος είναι εσωτερικός, το τι φέρουμε μέσα μας. Τα περιττά αγαθά γίνονται βάρος και σε αιχμαλωτίζουν >>

Ο Φασιανός ανακάλυψε την Κέα την άνοιξη του 1967 καθώς του ζητήθηκε να συνοδέψει μια οικογενειακή φίλη να εκπληρώσει ένα τάμα. Η Μαρίζα Φασιανού, σύζυγος του Αλέκου Φασιανού έχει γράψει σχετικά με την αγάπη του ζωγράφου για το κυκλαδίτικο νησί και την απόφαση του να αποκτήσει ένα σπίτι στο μέρος αυτό :

<< Ο τόπος παρθένος, με ιστορία. Αγάπησε αμέσως την χώρα, την Ιουλίδα για την τοποθεσία της, την γραφικότητα και ιστορικότητα της. Τον πλησίασαν ντόπιοι και άρχισε μια φιλία μαζί τους, ύστερα από συζητήσεις για τις συνήθειες τους, τα επαγγέλματα τους –ήταν από τα ελάχιστα κυκλαδονήσια, όπου υπήρχαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις, κτηνοτροφία, βυρσοδεψεία, μέχρι και εργοστάσιο εμαγιέ! Αυτό του άρεσε. Ήταν αυτάρκεις. Αγόρασε ένα μικρό σπιτάκι, τυπικής κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, με καμπύλες ντυμένες με λευκό ασβεστοκονίαμα, παραδοσιακή οροφή και θέα στο Αιγαίο από τα μικρά παράθυρα του. Εκεί πήγαινε τα καλοκαίρια, όταν επέστρεφε από το βροχερό Παρίσι, για να χαρεί το κυκλαδίτικο φως, το οποίο λάτρευε, να ζωγραφίσει, να μαγειρέψει τα ψάρια, που ο ίδιος ψάρευε, να δεχθεί τους φίλους και θαυμαστές του, που ήθελαν να τον βλέπουν να δημιουργεί, πότε ζωγραφικά έργα, ποτέ χρηστικά αντικείμενα, παιχνίδια, γλυπτά και ό,τι άλλο με τα πιο απλά υλικά… Διαρκώς καταπιανόταν με κάτι μέσα στην ”φωλιά του”, στον οικείο αυτό χώρο, που όταν κουραζόταν και ήθελε να ξεκουραστεί ξάπλωνε στο λιτό, μικρό του κρεβάτι με τα υφαντά του κλινοσκεπάσματα. Ήταν λιτός, απλός ο Φασιανός όπως και οι χώροι του. Τα πάντα όμως…από τα έπιπλα μέχρι τα κουρτινόξυλα ήταν από το χέρι του. Η ταυτότητα του παντού. Το μεγαλείο της δημιουργηκότητας, που αφήνει αιώνιο το προσωπικό του στίγμα. >>. [Κείμενο στο πλαίσιο του Athens Design Forum,2022]

Το ατελιέ – κατοικία του Αλέκου Φασιανού στην Κέα, ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό από τις 18 Ιουλίου έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2024. Ο χώρος αυτός άνοιξε για δυο μέρες με δωρεάν επίσκεψη το 2022, στο πλαίσιο του Athens Design Forum και από το 2023, υπό την αιγίδα του Alekos Fassianos Museum, υποδέχεται κόσμο ως παράρτημα του Μουσείου στην Αθήνα. <<Ο κόσμος νομίζω πως αγαπάει πολύ τον χώρο και φαίνεται από τα μηνύματα αγάπης, την επισκεψιμότητα και τα διαρκή μηνύματα να το επισκεφθούν ακόμα και όταν είναι κλειστό >>, μοιράζεται σχετικά η κόρη της Μαρίζας Φασιανού, η Βικτώρια Φασιανού, η οποία και έχει αφοσιωθεί στην προβολή και τη διάδοση του συνολικού έργου του καλλιτέχνη, αφού είναι επικεφαλής και στο Μουσείο Αλέκος Φασιανός στην Αθήνα. 

Στο ατελιέ και κατοικία του Αλέκου Φασιανού στην Κέα μπορούμε να περιπλανηθούμε και να ξεναγηθούμε στον προσωπικό χώρο του ζωγράφου. Σε αυτόν φιλοξένησε φίλους καλλιτέχνες όπως τον Louis Aragon, τον Γιάννη Τσαρούχη, τη Niki de Saint Phalle, τον Jean Tinguely, τον Νίκο Στεφάνου και πολλούς άλλους. Το ατελιέ είναι γεμάτο με ιδιόχειρα προσωπικά αντικείμενα, παιχνίδια, κεραμικά, γλυπτά που δημιούργησε με τα πιο απλά υλικά. Πλέον οργανώνονται εκπαιδευτικά προγράμματα, περίπατοι στην Ιουλίδα και φέτος στις 20 Ιουλίου θα φιλοξενήσει και την Ημέρα Παραμυθιού στο προαύλιο, όπου θα γίνει μια πολύ ωραία δράση – έκπληξη. 

Γενικότερα και σε άλλα μέρη του νησιού μπορούμε να συναντήσουμε τοιχογραφίες του Φασιανού, αφού ο καλλιτέχνης υπήρξε ένας άνθρωπος πολύ γενναιόδωρος με την τέχνη του. Και αυτή η γενναιοδωρία την ίδια στιγμή από τον ίδιο στην προσωπική του ζωή και καθημερινότητα εκφραζόταν σε φοβερή απλότητα. Αυτό είναι και το πιο ουσιαστικό στοιχείο που μπορεί κάποιος/α να αντιληφθεί κατά την επίσκεψη του/της στο ατελιέ – κατοικία του ζωγράφου. Ενός καλλιτέχνη που οι Γάλλοι τον λάτρεψαν και οι Έλληνες αναγνωρίζουν αμέσως τα χαρακτηριστικά φασιανικά σύμβολα και τις μορφές στα έργα του. Ο χώρος λοιπόν στην Κέα έχει ιδιαίτερη σημασία για την βαθύτερη κατανόηση του έργου, της αισθητικής και κυρίως του τρόπου ζωής του καλλιτέχνη με τον πιο άμεσο και βιωματικό τρόπο.

 

Η Βικτώρια Φασιανού μας ξεναγεί..

Η Βικτώρια Φασιανού μας ξεναγεί στο ατελιέ του καλλιτέχνη στην Κέα, μοιράζεται τις δικές της αναμνήσεις και στιγμές όπως τις έζησε εκείνη με τον ζωγράφο και το μήνυμα που κρατάω είναι ένα, αυτό που μας λέει ότι ήθελε να περάσει ο ίδιος ο Αλέκος Φασιανός: <<…ότι ο πλούτος είναι εσωτερικός, το τι φέρουμε μέσα μας. Τα περιττά αγαθά γίνονται βάρος και σε αιχμαλωτίζουν>>.

<<Το ατελιέ έχει δύο εισόδους με δυο απίθανες μεταλλικές κατασκευές που καλούμε τους επισκέπτες να παρατηρήσουν. Στη μία είσοδο μας υποδέχονται τα ψάρια μαζί με τη δύση του ήλιου και στην άλλη με θέα την Ιουλίδα βλέπουμε τα προφίλ του Φασιανού. 

Καθώς μπαίνει κάποιος μέσα στην πρώτη αίθουσα, το σαλονάκι, βλέπει ένα καναπέ στολισμένο με φασιανικά σύμβολα και ένα έργο αφιερωμένο στα ψάρια της Κέας και των Κυκλάδων. Εκεί ο Φασιανός φιλοξενούσε πολλούς φίλους του όπως τον Τσαρούχη και τον Αραγκόν σε έναν καναπέ κρεβάτι.

Ενώ φιλοξενούσε προσωπικότητες από το εξωτερικό τους έλεγε να φέρνουν τα σεντόνια τους, γιατί δεν είχε τα μέσα. Ούτε πολλά σεντόνια, ούτε πλυντήριο να τα πλύνει. Θα έλεγε κανείς ότι θα παρεξηγόντουσαν οι φίλοι, αλλά αντιθέτως έδειχναν μεγάλη κατανόηση. Μάλιστα κάποιος μια φορά έφερε μόνο ένα σεντόνι. Το βράδυ ήταν λίγο ψυχρό, οπότε ο άνθρωπος τυλίχθηκε γύρω γύρω με το λευκό του σεντόνι. Την επόμενη ημέρα το πρωί πήγε ο Φασιανός να τον ξυπνήσει για να πάρουν πρωινό. Τον βλέπει έτσι και του λέει: Είπαμε να φέρεις τα σεντόνια σου αλλά όχι και να γίνεις μούμια!

 

Η αριστερή αίθουσα αποτελεί τον προσωπικό χώρο του, το δωμάτιο του, και κάποιος σίγουρα θα προσέξει τα παπούτσια του και φωτογραφίες από τα καλοκαίρια του στο νησί, όπως και την προσωπική του βιβλιοθήκη εκεί. Βλέποντας το πού και πώς κοιμόταν καταλαβαίνουμε πόσο ασκητική ζωή έκανε.

Από την άλλη μεριά του σπιτιού βρίσκουμε το ατελιέ του όπου θα δούμε κεραμικά που έφτιαχνε ο ίδιος, τα εργαλεία του και τα πινέλα καθώς και το αυτοσχέδιο ψαροντούφεκο όπου με αυτό ψάρευαν παρέα με τους Τζιώτες! Δεν μπορεί κανείς να μην προσέξει το ντουλάπι με τα ρούχα του και μικρά εργάκια από μέλισσες, ψαράκια, πεταλούδες και πολλά ζωύφια που συναντούσε. Φυσικά το ατελιε-κατοικία είχε ένα μικρό κουζινάκι που θυμίζει κυκλαδίτικο σπίτι του ’60.

Το αγαπημένο μου σημείο είναι το δωμάτιό του, γιατί κρυφοκοιτούσα μέσα από την πόρτα με τα μεταλλικά ψάρια να δω τι κάνει, αν κοιμάται ή ζωγραφίζει. Στην περίπτωση που κοιμόταν περίμενα καρτερικά να ξυπνήσει και τον παρότρυνα να πάμε στην παραλία.

Ο Φασιανός ζούσε μόνος του στο σπίτι και η υπόλοιπη οικογένεια σε ένα σπίτι ακριβώς από κάτω, οπότε συνέχεια πήγαινα πάνω να δω τι κάνει! Κάποια βράδια παίζαμε θέατρο σκιών, πολύ συχνά έρχονταν φίλοι αλλά κάποιες χειροτεχνίες τις φτιάχναμε παρέα, όπως δράκους και παιχνίδια.

Από την επίσκεψη στο ατελιέ του Φασιανού στην Κέα το πρώτο πράγμα που μαθαίνει και για την προσωπικότητά του είναι το πόσο απλός ήταν, ζούσε πραγματικά με τα πολύ απαραίτητα και αυτό είναι το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε στους επισκέπτες. Επίσης, όπως και στην επίσκεψη κάποιου στο Μουσείο της Αθήνας, βλέπεις πως έφτιαχνε τα πάντα μόνος του, τα έπιπλα, τα ρούχα του ακόμα και το ψαροντούφεκό του. Μαθαίνουμε ότι ο καλλιτέχνης μπορεί να δημιουργήσει έργο τέχνης και από τα πιο ευτελή υλικά, ότι μπορεί να δώσει ζωή σε ένα βράχο ζωγραφίζοντας μια φιγούρα επάνω του.

Διδασκόμαστε τη γαλήνη μέσα από την απλότητα. Την ανάγκη του Φασιανού να διαδώσει τη σημασία της Τέχνης σε μέρη που δεν υπήρχαν τα μέσα, όπως ένα κυκλαδονήσι. Παρατηρούμε ότι ζωγράφιζε σε προσόψεις κατοικιών γενναιόδωρα με σκοπό να χαίρονται οι κάτοικοι, αλλά και οι περαστικοί. Με τον τρόπο της ζωής του στο ατελιέ, ήθελε να περάσει το μήνυμα ότι ο πλούτος είναι εσωτερικός, το τι φέρουμε μέσα μας. Τα περιττά αγαθά γίνονται βάρος και σε αιχμαλωτίζουν».

Δράσεις

Δωρεάν περίπατος στην Ιουλίδα της Κέας

 

Σάββατο 20 Ιουλίου στις 19:00

Εξερευνώντας τα γραφικά σοκάκια της Ιουλίδας, συζητώντας για την ιστορία, τον πολιτισμό και τις σημαντικές εξελίξεις του νησιού με την πάροδο του χρόνου.

Θα θαυμάσουμε το ιστορικό Δημαρχείο όπου θα συναντήσουμε τη Δήμαρχο του νησιού για ένα σύντομο χαιρετισμό. Ο περίπατος θα ολοκληρωθεί με την επίσκεψη στο ατελιέ του Αλέκου Φασιανού. Με τη συνεργασία του πολιτιστικού οργανισμού Κέως Πολιτισμός. Για πληροφορίες και εγγραφές επικοινωνήστε στο contact@alekosfassianos.gr 

22η Γιορτή Παραμυθιών, αφιερωμένη στη γυναίκα στον εξωτερικό χώρο του ατελιέ του Αλέκου Φασιανού

 

Σάββατο 20 Ιουλίου 2024

Ιουλίδα (Σκαλάκια μουσείου Αλέκος Φασιανός)
Ώρα 20:30 (Για εφήβους και ενήλικες)

«Ιφιγένεια» (ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ)
Ένα κορίτσι που γίνεται γυναίκα μέσα σε μια μέρα. Η Ιφιγένεια ταξιδεύει με όλη την αθωότητα και την αφέλεια της νεότητάς της, να συναντήσει για πρώτη φορά τον ήρωα που θα παντρευτεί. Στην Αυλίδα όμως έρχεται αντιμέτωπη με την πολιτική μεγάλων ανδρών και την απόφαση των δικών της ανθρώπων να τη θυσιάσουν, για να συνεχιστεί ο πόλεμος. Κι όταν οι άνδρες προετοιμάζουν τον βωμό της θυσίας, μια γυναίκα είναι αυτή που τελικά θα τη σώσει και θα την ανεβάσει στον ουρανό, για να συντροφεύει τους θεούς.
Ιστόρηση: Ειρήνη Νικολακοπούλου

«Υπατία» (ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ)
4ος αιώνας μ.Χ. Μαθηματικός, φιλόσοφος, αστρονόμος… κι όμως γυναίκα. Η Υπατία, ένα ελεύθερο πνεύμα αδικημένο από την ιστορία, σαν αερικό πέρασε και δίδαξε, μοίρασε γνώση και χάθηκε μέσα στο χρόνο. Χωρίς γραπτό αποτύπωμα, μένουν μόνο οι περιγραφές και οι αφηγήσεις, για να την υμνούν και να την κρατούν ζωντανή ανά τους αιώνες. Η ιστορία της περισσότερο διαχρονική και επίκαιρη από ποτέ, σύμβολο όχι μόνο της ελεύθερης σκέψης, αλλά και της ανάγκης για ισότητα. Ο βίαιος χαμός της μας γεμίζει ερωτήματα: αν η Υπατία ζούσε σήμερα, η μοίρα της θα ήταν διαφορετική;
Ιστόρηση: Σοφία Λουκά